Μελαγχολικός Σεπτέμβρης...

Kαι όμως σε δύο μέρες,τυπικά τουλάχιστον ,τελειώνει το καλοκαιράκι και χτυπά τη πόρτα μας ο “μελαγχολικός” Σεπτέμβρης.Για πολλούς απο μας σηματοδοτεί την επιστροφή στο γαϊτανάκι της καθημερινότητας ,της δουλειάς ,της ρουτίνας και των υποχρεώσεων και αυτό μας φέρνει μία θλίψη.Ακόμα και αν δεν είχαμε τις πολυήμερες και ονειρεμένες διακοπές,παρά μόνο μιά μικρή παύση απο το μαγκανοπήγαδο της καλοκουρδισμένης ζωής μας, το γεγονός ότι έστω και για λίγο μπορέσαμε να βρούμε χρόνο για μας και να βγούμε εκτός προγράμματος, είναι επιτυχία και ευτυχία μαζί. Γυρνώντας από τις διακοπές έχουμε γεμίσει τις «μπαταρίες» μας και είμαστε έτοιμοι να υποδεχτούν τον επερχόμενο χειμώνα, υπάρχει όμως και ένα σημαντικό ποσοστό ανθρώπων που μετά τη λήξη των διακοπών τους δυσκολεύονται πολύ περισσότερο να προσαρμοστούν.Εμφανίζουν συμπτώματα αυτού που έχει ονομαστεί «Σύνδρομο Επιστροφής από τις Διακοπές» ή «Σύνδρομο Άγχους Μετά τις Διακοπές» (Post-VacationSyndrome). Είναι μια ιδιαίτερη μορφή στρες, η οποία εκδηλώνεται ύστερα από περιόδους διακοπών,μικρών ή μεγάλων αποδράσεων και μπορεί να φτάσει μέχρι τα όρια της κατάθλιψης.

Δεν υπάρχει επίσημη αναγνώριση του όρου αυτού,παρόλαυτα φαίνεται ότι πλήττει πολλούς ανθρώπους που όπως δείχνουν τελευταίες έρευνες είναι ένας στους τρείς Ευρωπαίους , απο 20 έως 45 ετών.Μπορεί να μην δείχνει σημαντικό αλλά όταν συνυπάρχει με άλλες ψυχολογικές διαταραχές χρήζει ιδιαίτερης προσοχής. Πιο επιρρεπή είναι τα άτομα που δυσκολεύονται στη διαχείριση των αλλαγών στη ζωή τους, που δεν αντλούν ιδιαίτερη ικανοποίηση από την εργασία και την καθημερινότητα τους, καθώς και αυτά στα οποία απουσιάζει κοινωνικό υποστηρικτικό δίκτυο.

 Εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο και ένταση στον καθένα και συνήθως εμφανίζεται τις πρώτες μέρες της επιστροφής στη δουλειά. Συνήθως τα συμπτώματα είναι αίσθημα σωματικής και ψυχικής κόπωσης, μελαγχολία, έλλειψη κινήτρου ως και απέχθεια για οποιαδήποτε εργασία, ακόμα και σκέψη για δουλειά,  αδικαιολόγητο στρες και εκνευρισμό. Εκτός απο τα παραπάνω μπορούν να εμφανιστούν και οργανικά συμπτώματα, όπως κούραση, διαταραχές στο ύπνο, ανορεξία,  μειωμένη ή ανύπαρκτη ικανότητα συγκέντρωσης ή ακόμα και μυϊκοί πόνοι. Τα συμπτώματα αυτά είναι καταθλιπτικού τύπου, αντιδραστικά στις συνθήκες αλλαγής και παροδικά. Μειώνονται όσο το άτομο καταφέρνει και προσαρμόζεται στην καθημερινή του ζωή, ανταποκρινόμενο σταδιακά στις ευθύνες του.

Πώς μπορούμε να επιστρέψουμε στην καθημερινότητα μας με έναν τρόπο ανώδυνο και ομαλό? 

Καταρχήν να επιτρέπουμε στον εαυτό μας  να νιώσει θλίψη, γιαυτό καλό είναι  να έχουμε ένα διάστημα λίγων ημερών, για να μεταβούμε ξανά στην εργασία μας . Σε πολλούς βοηθάει να επιστρέψουν στη δουλειά μεσοβδόμαδα, λόγω της αίσθησης ότι η εβδομάδα είναι μικρότερη. Θα μπορούσε να είναι βοηθητικό αν τακτοποιούμε άμεσα τα πράγματα και τις βαλίτσες μας, γιατί με αυτόν τον τρόπονα μπαίνουμε ευκολότερα στο πρόγραμμα μας.

Επίσης ερχόμενοι απο τις διακοπές να καθορίσουμε τις άμεσες προτεραιότητές μας ώστε να έχουμε έναν μπούσουλα.

Επικοινωνήστε το πρόβλημα με φίλους ,γνωστούς ή και συναδέλφους. Τις περισσότερες φορές το να μοιράζεται κανείς τις σκέψεις του βοηθάει πολύ απο μόνο του.

Αποχαιρετήστε τις καλοκαιρινές σας διακοπές με μία όμορφη βόλτα,ή μια έξοδο για θερινό σινεμαδάκι ,φαγητό με φίλους σε ταβερνάκι και ταυτόχρονα υποδεχτείτε την επιστροφή σας στην “πραγματικότητα”.

Οι διακοπές συνήθως είναι όμορφες αλλά δεν μπορούν να αποτελούν την μοναδική μας διαφυγή από μια καθημερινότητα που μας εξοντώνει.

Δεν μπορεί ένας άνθρωπος να βρίσκεται σε κατάσταση αναμονής τη μισή χρονιά για τις διακοπές που θα έρθουν και την άλλη μισή να στεναχωριέται που τελείωσαν. Ένα τρόπος που βοηθάει την αποφυγή του σχετικού συνδρόμου (PVS) είναι να ζούμε την κάθε μέρα με ισορροπία, που σημαίνει ότι καλό είναι να έχω κάποιες δικές μου ώρες μέσα στο εικοσιτετράωρο όχι μόνο για να ξεκουραστώ αλλά και να κάνω δραστηριότητες που με ευχαριστούν. Μικρές εκδρομές σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς, συναντήσεις με φίλους, βόλτες στην φύση, αλλά και εύρεση νέων ασχολιών και χόμπι είναι τρόποι που προσφέρουν ικανοποίηση και ευεξία,αυτό θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι το μυστικό ,τα συχνά διαλείμματα απο την καθημερινότητα.

Κλέινοντας,το πιο σημαντικό είναι να δούμε πόσο πραγματικά ευχαριστημένοι είμαστε από τη ζωή μας και από αυτά που κάνουμε στην καθημερινότητα μας. Η εργασία μας ,καλό θα ήταν, να είναι πηγή ικανοποίησης,αν όμως δεν είναι ας προσπαθήσουμε να περνάμε όμορφα με τους ανθρώπους της ζωής μας και να εκμεταλλευόμαστε δημιουργικά τον ελεύθερο χρόνο μας, τότε η θλίψη μετά τις διακοπές δεν θα διαρκεί πολύ.

Αν η μελαγχολία του Σεπτέμβρη σας χτύπησε τη πόρτα ανοίξτε με χαμόγελο και μην νιώθετε ενοχές αν καταβάθος θα θέλατε να σας χτυπήσει τη πόρτα....... ο χαρούμενος Αύγουστος ξανά!

Καλή μας Αρχή και Καλό μας Φθινόπωρο!!!

Γράφει η Άννα Ντίζου ( Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας)